Հարմարավետության մեջ մեծացած երեխան երբեք հաջողակ չի դառնում

24/03/2017

Երեխային պետք չէ սովորեցնել հարմարավետության, քանի որ նա երբեք հաջողության չի հասնի։

Ահա թե ինչու։

- Կանչե՞լ եք,- մայրիկը նստում է ուսուցչուհու դիմաց և ուշադիր նայում է նրան։

- Այո, իհարկե։ Դու՞ք եք Հայկի մայրիկը։ Ես Ձեզ հետ լուրջ խոսակցություն ունեմ։

- Ես Ձեզ ուշադիր լսում եմ,- մայրիկը բարեկամորեն ժպտում է և նայում ուսուցչուհուն՝ մոխրագույն վերնաշապիկով, որը նոր չէ, բայց շատ կոկիկ է։

- Դուք ինձ հասկանու՞մ եք, ես անգամ չգիտեմ՝ ինչպես Ձեզ ասել։ Հայկը դպրոցի մյուս երեխաներին փորքիկ գնդակներ է վաճառել։ Ուսուցիչներն են տեսել և ինձ հայտնել։ Ես կանչեցի Նունեին, և նա հաստատեց, որ ինքն իսկապես գնել է գնդակ։ Եվ մյուս երեխաները նույնպես,- ուսուցչուհին թատերական դադար է տալիս և սպասողական հայաքով նայում մայրիկի դեմքին։

- Ե՞վ։

- Այսի՞նքն՝ և,- ուսուցչուհին այլ արձագանքի էր սպասում մայրիկից։

- Իսկ ի՞նչ։ Վաճառել է գնդակներ։ Իսկ ինձ ինչու՞ եք կանչել։

- Ախր ինչպե՞ս։ Հենց այդ պատճառով էլ կանչել եմ։ Դպրոցում, դասամիջոցին…

- Այսինքն՝ ոչ դասի ժամի՞ն։

- Ոչ, բայց ի՞նչ կապ ունի դա։ Նա՛, դպրոցու՛մ, վաճառե՛լ է, խաղալիքնե՛ր։

Մայրիկը վեր է բարձրացնում հոնքը.

- Նա իրեն վա՞տ է պահել։ Ուսուցիչները բողոքու՞մ են նրանից։ Նա երկու՞ս է ստացել։ Վիճե՞լ է ինչ-որ մեկի հետ։ Եվ վերջիվերջո՝ նա խաբե՞լ է իր գնորդին և չի՞ տվել խոստացված գնդակը։

Ուսուցչուհին մի քանի րոպե մնաց սառած հայացքով և ապա շարունակեց.

- Ո՛չ, բայց…

- Այսինքն նա ազատ ժամանակ դասամիջոցին իր ինքնուրույնությունն է ցուցաբերել և իրականացրել իր փորքիկ բիզնես նախագիծը, ո՞չ մի վնաս ուսմանը կամ վարքին։

- Դուք լու՞րջ եք խոսում։

- Ամբողջովին։ Ես ցանկանում եմ պարզել պատճառը, որի համար ես այսօր թույլտվություն եմ վերցրել աշխատանքից, որպեսզի գամ այստեղ։

- Բայց ես արդեն ասացի,- ուսուցչուհին սկսում է բացահայտ նյարդայնանալ։

- Ես ներողություն եմ խնդրում։ Երևում է՝ ես ուշադիր չեմ կարդացել դպրոցում կարգապահության կանոնները։ Բայց ոչ մի կերպ չեմ էլ կարողանում վերհիշել, որ այնտեղ կար ինչ-որ արգելք՝ դասամիջոցին գնդակներ վաճառելու։

- Ինչպե՞ս չեք հասկանում․ դպրոցում չի՛ կարելի ոչինչ վաճառել:

- Իսկապե՞ս։ Իսկ ճաշարանում կարկանդակները անվճա՞ր են։

- Ի՞նչ կապ ունեն կարկանդակները։

- Բայց Դուք ասացիք, որ դպրոցում ոչինչ չի կարելի վաճառել։ Այդ դեպքում ինչու՞ եմ ես երեխային գումար տալիս ամեն օր կարկանդակների համար։

- Ինչպե՞ս թե։ Ձեր որդին դպրոցում վաճառում է խաղալիքներ այլ երեխաների։ Սա դպրոց է, ոչ թե շուկա։

- Ես իհարկե ներողություն եմ խնդրում, բայց եթե Ձեր կանոնադրության մեջ գրված է, որ ոչինչ չի կարելի վաճառել, դա ցույց տվեք իմ որդուն։

- Իսկ Դուք չեք ուզում ինչ-որ ձև նրա վրա ազդել։

- Ազդե՞լ,- մայրիկը մի քանի որպե մտածեց,- ասենք թե՝ այո։ Նա մտածել է սեփական փոքրիկ բիզնես նախագիծը, պարզել պոտենցիալ գնորդների պահանջարկը, ինչ-որ տեղից գտել գնման վայր և հաշվարկել եկամուտները։ Եվ այդ ամենն առանց իմ օգնության։ Բոլորովին ինքնուրույն։ Այո՛, ես մտածում եմ արժե՞ նրան խրախուսել։ Ի՞նչ եք կարծում։ Հանգստյան օրերին նրան տանե՞մ լողալու։

Ինչպես նաև մյուս անգամ, խնդրում եմ, նման հարցերը հեռախոսով քննարկենք։ Ես աշխատում եմ, իսկ ժամանակը գումար է….

Ձեր առաջ երկու իրականության բախում է՝ դպրոցական և հասուն կյանքի, ժամանակակիցի և հետսովետականի, «լսող» և ինքնուրույն, սովորականի և ստեղծարարի։ Չգիտես ինչու՝ որոշ ծնողներ ցանկանում են անհնարինը, որ իրենց երեխան մինչև 18 տարեկան լինի բացառապես «լսող», իներտ, լուռ(ցանկանլի է՝ համր) գերազանցիկ, իսկ հետո՝ միանգամից վերածվի հաջողակ, ինքնավստահ և հաջողակ գործարարի։

Եվ շատ են զարմանում, որ երեխային «ընդունեցին» համալսարան, օգնեցին ամեն ինչով, «տեղավորեցին» աշխատանքի, բայց ոչինչ չփոխվեց։ Իրենց երեխան աշխատում է գրասենյակում առավոտից երեկո, հանգստյան օրերն անցկանցում գարեջրատներում կամ համակարգչի առաջ։ Սա էլ բավարար չէ՝ դեռ ծնողներից է գումար խնդրում։

Իսկ նա արդեն 25 տարեկան է․ «Ի՞նչն ենք մենք սխալ արել։ Չէ՞ որ ինչ արել ենք, մեր միակ որդու համար ենք արել»։

Եվ գրեթե չեն հիշում, որ երբ 5-րդ դասարանում որդին ցանկանում էր զբաղվել կարատեով, նրան թույլ չտվեցին՝ վտանգավոր է։

7-րդ դասարանում ցանկացավ զբաղվել այլ սպորտով՝ քմահաճույք է։

9-րդ դասարանում տեղափոխեցին անգլիական ճեմարան՝ նոր ընկերներ ձեռք կբերի։

11-րդ դասարանում արգելեցին ընկերություն անել մի աղջկա հետ՝ դեռ նրա կյանքում շատ աղջիկներ կլինեն։

Թույլ չտվեցին ընդունվելու լրագրության ֆակուլտետ՝ ի՞նչ, ի՞նչ։

Ուղարկեցին սովորելու տնտեսագիտություն՝ մաթեմատիկա չգիտի՞, հոգ չէ՝ կսովորի։

Աշխատանքի «տեղավորեցին» հորեղբոր մոտ՝ նրա ընկերությունում՝ որտեղի՞ց պետք է ինքն իր համար աշխատանք գտնի այս դարում․․․

Եվ դեռ զարմանում են․

Իսկ ահա՝ հարևանի տղան, մի «դժբաժտություն» էր ծնողների համար։ Միշտ կոտրված ոտքով էր կամ սպիներով։ Դպրոցում ամեն տարի բաժին էր փոխում, մի տեղում չէր նստում։ Գնաց սովորելու քաղաքագիտություն։ Մեկ տարուց թողեց ուսումը։ Սկսեց աշխատել 18 տարեկանից։

20 տարեկանում ուսումը շարունակեց հեռակա։

Իսկ հիմա՝ իր սեփական ընկերությունն ունի, սեփական մեքենան, շուտով երեխաներ էլ կունենա։ Կնոջ հետ հանգստյան օրերին ինչ-որ տեղ են գնում, լավ ժամանակ անցկացնում․ հարևանն է նկարները ցույց տվել։ Ինչպե՞ս է այդպես լինում։

Այս իրավիճակները, իհարկե, չափազանցված են, բայց ամբողջական միտումն այսպիսին է։

Եթե երեխային թույլ չենք տալիս դրսևորել նախաձեռնողականություն 3 տարեկանում և ամեն ինչ արգելում ենք մինչև 10 տարեկան, ապա 20 տարեկանում նա չի կարող հանկարծակի դառնալ ինքնուրույն և ինքնավստահ։

Նա շատ «հարմար» կլինի ծնողների համար․ չի պատռի հագուստները, չի ջարդի ոտքը, չի վիճի ուսուցիչների հետ՝ պնդելով իր կարծիքը։

Նա կլինի «լսող» և բացառապես «ճիշտ»։ Միայն թե ծնողները պետք է մտածեն, թե ինչպիսի երեխա են ուզում նրանք մեծացնել՝ «հարմար» փոքր հասակում, թե՝ հաջողակ կյանքում։

Երբ երեխան անցնում է մի հետաքրքրությունից մյուսին՝ իրեն փնտրելով, չի կարելի նրան սահմանափակել և ուղարկել նրա «անտանելի» երաժշտական դպրոցը։ Դրանից հետո Դուք միայն կստանաք մի անձ, որը ոչ միայն հետաքրքրություններ չունի, այլև ատում է երաժշտությունը։

Մի՛ ստիպեք երեխային լինելու «հարմար»։ Երեխան նույնպես մարդ է, ուղղակի՝ փոքրիկ։ Նա պետք է ունենա իր ձայնի իրավունքը և կրի պատասխանատվություն իր քայլերի համար։ Միայն այս դեպքում նա կկարողանա մեծանալ պատասխանատու քաղաքացի։ Եթե բոլոր որոշումները Դուք ընդունեք նրա փոխարեն, Դուք այսօր կհեշտացնեք նրա կյանքը՝ բարդացնելով ապագայում։ Եվ ոչ միայն երեխայի կյանքը, այլ նաև՝ Ձերը։

Աղբյուրը՝ http://thejizn.com/2017/03/16/ydobnyi-rebenok/