Ինչպե՞ս են խաղալիքները ազդում երեխայի զարգացման վրա

13/08/2018

Աշխարհում առաջին խաղալիքները հայտնվել են դեռևս անտիկ շրջանում՝ մարդկանց, կենդանիների, աշխատանքի գործիքների, կենցաղային առարկաների տեսքով: Լինելով հիանալի միջոց՝ ստեղծելու իրական և երևակայական առարկաներ, տարբեր կերպարներ՝ խաղալիքը ծառայում է նաև մտավոր, բարոյական, գեղագիտական և ֆիզիկական դաստիարակության նպատակին և հետևաբար ունի անչափ կարևոր դեր և նշանակություն՝ երեխաների զարգացման ու դաստիարակման հարցում: Հենց խաղերի միջոցով է, որ երեխաները ճանաչում են արտաքին աշխարհը, զարգացնում մտածողություն, հիշողություն, խոսք․․․

Ստացվում է, որ խաղը ոչ միայն հաճույքի ու երջանկության մեծ աղբյուր կարող է դառնալ ցանկացած երեխայի համար, այլ նաև կարող է ունենալ էական ազդեցություն նրա զարգացման վրա:

Մասնավորապես, տարբեր խաղերը խթանում են.

• Երեխայի ֆիզիկական զարգացմանը ֊ Ֆիզիկական զարգացումը շատ կարևոր է երեխաների համար և մեծ թվով խաղալիքներ կարող են մեծապես խթանել դրան: Բոլոր այն խաղալիքները, որոնք ակտիվացնում են երեխային ու մղում թռչկոտելու, մեծ հաշվով կարող են ազդել նրա զարգացման վրա: 
  
  

• Երեխայի ճանաչողական զարգացմանը ֊ Խաղալիքները նպաստում են երեխաների ճանաչողական զարգացմանը, խթանելով իրենց կենտրոնացմանը և հիշողության հմտություններ, օգնում է զարգացնել տարբեր իրավիճակներում արագ կողմնորոշվելու և որոշումներ կայացնելու հմտություն: 
  
  

• Երեխայի մոտորիկայի զարգացմանը ֊ խաղալիքները խթանում են երեխաների մոտորիկայի զարգացմանը: Տիկնիկին շորեր հագցնելու կամ հանելու միջոցով, լեգոներից տարբեր պատկերներ ստանալիս, երեխաները օգտագործում են իրենց տեսողական և շոշափելիքի զգայարանները, որը հանգեցնում է մանր մոտորիկայի զարգացմանը, դա էլ ենթադրում է նյարդային, մկանային և ոսկրային համակարգերի զարգացում՝ նպատակային, մանր, կենտրոնացված շարժումների, գործողությունների միջոցով: Միաժամանակ, ուսումնասիրությունների արդյունքների համաձայն որքան զարգացած է մոտորիկան, այնքան անձը ավելի ճկուն է հասարակական միջավայրում, և ավելի երաշխավորված է նրա կյանքի որակի ապահովումը: 
            

•  Երեխայի էմոցիոնալ զարգացմանը ֊ խաղալիքները խթանում են երեխաների կրեատիվության զարգացմանը և օգնում են արտահայտել իրենց զգացմունքները: Խաղերի ընթացքում տարբեր դերեր ստանձելով, իրենց երևակայական աշխարհը ստեղծելով երեխաների մոտ զարգանում է ավելի հասուն մտածելակերպ, ինչպես նաև նրանք սովորում են իրենց իսկ հորինած կանոններին հետևել:
  
  

• Երեխայի սոցիալական զարգացմանը ֊ Լեզվական հմտությունները բարելավելուն զուգընթաց, խաղալիքները երեխաներին սովորեցնում են սոցիալական հմտություններ և նրանց տալիս են հնարավորություն, ավելի լավ հասկանալու այն հասարակությունը, որում ապրում են: Խաղալիքները օգնում են երեխաներին փոխազդել, առաջին հերթին մեծահասակների հետ, ապա նաև`այլ տարիքի երեխաների հետ:
  
  Նյութի աղբյուրը՝ www.toyland.am